Comparative study of the bases of criminal responsibility of motor vehicle owners in the jurisprudence of the two schools

Document Type : Original Article

Authors

1 Ayatollah Haeri University

2 Faculty of Islamic Law, Meybod University

3 Islamic Studies University of Tehran

Abstract

Owners of vehicles have duties and responsibilities, which is necessary to pay attention to them, whether civil or criminal, in order to protect the rights of citizens and prevent the violation of their rights. The religion of Islam, which has met all human needs, has not kept silent about the criminal responsibility of the vehicle owner, and has determined the extent of his responsibility. This is a descriptive-analytical study and has been carried out by examining the latest laws about the owners of motor vehicles, with the aim of examining the principles of criminal responsibility of the owners of motor vehicles in the jurisprudence of the two schools. In explaining the differences between Shiite and Sunni opinions, it can be said that in cases such as the driver's responsibility if the vehicle is not controlled despite the ability to do so, the need to pay blood money in the cases of manslaughter due to pure error and the driver's responsibility if the rules and regulations are not observed, there is a general consensus in the driver's responsibility in case of non-compliance with the rules and regulations; Of course, in cases such as the collision of two vehicles and the death of one of the two riders, there are some differences between the statements of Sunni and Shiite scholars.

Keywords

References

قرآن کریم
- آقائی‌نیا، حسین(1392)، حقوق کیفری اختصاصی جرایم علیه اشخاص(جنایات)، چ11، تهران: نشر میزان.
- ابن قدامه المقدسی، موفق الدین(1388)، المغنی و الشرح الکبیر، ج9، قاهره: مکتبة القاهرة.
- الزحیلی، وهبة بن مصطفى(بی‌تا)، الفقه الإسلامی و أدلته، چ4، دمشق: دارالفکر.
-  ابن شهید ثانی، حسن بن علی(بی‌تا)، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- باوی، محمود و مجید بهمئی(1393)،«مقایسه تقصیر در مسولیت مدنی و کیفری»، دوفصلنامه دانش و پژوهش حقوقی، س3، ش2.
-  بخردیان، داریوش و راضیه عطار(1394)، «بررسی مبانی فقهی حوادث رانندگی»، مبانی فقهی حقوق اسلامی، تهران، س8، ش16.
-  بهروزی‌زاده، کشواد و علی پورجواهری(1393)، «بررسی قوانین راهنمایی و رانندگی از منظر فقه و حقوق»، فصلنامه دانش انتظامی کهگیلویه و بویر احمد، دوره 7، ش 14.
-  تبریزى، جواد بن على(1428ق)، تنقیح مبانی الأحکام- کتاب الدیات، چ1، قم: دار الصدیقة الشهیدة{.
-  جعفری لنگرودی، محمد جعفر(1381)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج4، چ2، تهران: کتابخانه گنج دانش.
-  حرّ عاملى، محمد بن حسن(1409ق)، وسائل الشیعة، ج29، قم: مؤسسه آل البیت:.
-  خویى، سید ابوالقاسم موسوى(1422ق)، مبانی تکملة المنهاج، ج42، چ1، قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی;.
-  راغب اصفهانی، حسین بن محمد(بی‌تا)، مفردات الفاظ قرآن، بیروت:  دارالشامیه.
-  شهید ثانی، زین‌الدین بن علی(1386)، فقه استدلالی(ترجمه تحریر الروضۀ فی شرح اللمعه)، ترجمه سیدمهدی داد مرزی، چ12، قم: کتاب طه.
-  شمس الائمه سرخسی، محمد بن احمد(1414ق)، المبسوط، ج26، بیروت: دارالمعرفة.
-  شیخ مفید، محمّد بن نعمان عکبرى(1413ق)، المقنعة(للشیخ المفید)، چ1، قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفید.
-  صفری، محسن و مصطفی بهاری‌زاده(1389)، «مسئولیت راننده بدون گواهینامه رانندگی»، فصلنامه حقوق اسلامی، تهران، سال 7، ش24.
-  طوسى، ابوجعفر، محمد بن حسن(1407ق)، تهذیب الأحکام، ج10، چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
-  عاملى، شهید ثانى، زین الدین بن على(1410ق)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه، ج 10، چ 1، قم: کتابفروشى داورى.
-  علوی قزوینی، سید علی و سید ذبیح‌الله مسعودیان‌زاده(1393)، «قاعده من له الغنم فعلیه الغرم»، پژوهشنامه اندیشه‌های حقوقی، س2، ش4.
-  عمید، حسن(1389)، فرهنگ فارسی عمید، چ1، تهران: راه رشد.
-  فرحی، سید علی(1390)، تحقیق در قواعد فقهی اسلام، چ1، تهران: دانشگاه امام صادق7.
-  فکوری، محمد موسی(1390)، «مبانی فقهی مسئولیت جزایی و مدنی ناشی از تصادفات رانندگی»، سفیر نور، ش19.
-  کاتوزیان، ناصر(1354)، «مسئولیت دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 18.
-  کلانتری خلیل‌آباد، عباس و همکاران(1396)، «ضابطه ضمان راننده در رابطه با تلف و صدمات ناشی از تصادفات رانندگی»، پژوهش‌های فقهی، دوره 13، ش16.
-  معلوف الیسوعی، لویس(1908م)، المنجد فی اللغۀ و الادب و العلوم، چ5، بیروت: الکاثولیکیه.
-  مهمان‌نوازان، روح الله(1389)، خسارات قابل جبران در حقوق ایران، چ1، تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد.
-  ولیدی، محمد صالح(1366)، حقوق جزا مسئولیت کیفری، چ1، تهران: انتشارات امیرکبیر.
-  یزدى، سید مصطفى محقق داماد(1406ق)، قواعد فقه، چ12، تهران: مرکز نشر علوم اسلامى.
Studies of Islamic Jurisprudence and Basis of Law
Volume 13, Issue 40
April 2020
Pages 225-249

Files

Share

How to cite

Statistics