استنباط حکم ساب النبی ص از ابعاد سه گانه سنّت اسلامی

نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسنده

استاد یار رشته فقه و مبانی حقوق دانشگاه فردوسی

چکیده

استنباط حکم سابّ النبی ص از «سنّت اسلامی» و «حدیث»، مسئله و هدف این پژوهش است. در این مقاله، مجموعه احادیث نبوی موجود در آثار اهل سنّت و شیعه پیرامون کیفرسبّ پیامبرص و افزون بر آن، احادیث اهل بیت ع در باره مسئله، تحقیق و بررسی گردیده است. برخی از این احادیث، سنّت قولی و گفتار پیامبرص و امامان را در باره حکم قتل ناسزاگوی به پیامبرص گزارش کرده و برخی، دستور بر اجرای کیفر قتل را بیان نموده و برخی نیز، تقریر و تأیید اقدام اصحاب بر قتل سابّ النبی ص را در بر دارد. محقق از هر سه قسم سنّت، مجازات سابّ النبی را استنباط نموده و در این راستا، موارد اجرای این کیفر در عصر رسالت، عصر امامت و عصرغیبت، به ویژه مجازات هایی را که به دستور پیامبرص و امام ع یا پیش روی ایشان انجام شده است، از کتاب های تاریخی نقل نموده و از آنها، نیز برای به دست آوردن حکم سابّ النبی استفاده کرده است. سرانجام، با گزارش اجماع فقهای شیعه و اهل سنّت برحکم و تبیین اجماعات منقول و محصّل فقیهان و مجتهدان، کیفر سابّ النبی را مورد تأیید و تأکید قرارداده است.
 
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
 https://www.magiran.com/paper/1441068
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1070349

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Deduction of Penalty for Insulting Prophet (s.a.w) from Triple Traditions of Islam

نویسنده [English]

  • mohamad reza javaheri
Assistant Professor, Ferdowsi University of Mashhad/
چکیده [English]

The aim and subject of this article is about deducting the penalty of those who insult the Prophet from Islamic Tradition and Narration. Narrations of the Prophet (Nabavi) from the works of the Sunnis and the Shias along with narrations from the Ahl al-Bayt (peace be upon them all) in this matter, has been gathered and studied in this article. Part of those narrations has sayings or deeds of the Prophet (s.a.w) and the Imams that quote for a death penalty of those who insult the Prophet (s.a.w). Others order on execution of the death penalty and some other ones include the evidence of Sahabahs’ (Companions) actions on executing the death penalty on the insulter of the Prophet (s.a.w). The author has deducted the penalty of the one who insults the Prophet (s.a.w) from all three traditions. More so he has quoted cases of penalty execution on this matter in the era of the Prophet, era of the Imams and era of the Imam’s absence, specifically those penalties that were taken to an effect based on the Prophet’s (s.a.w) order or an Imam or it was done at their presence, from the historical books and it has used them to deduct the penalty of insulting the Prophet. At the end it verifies and insists on the penalty of Insulting with a report of Shia and Sunni scholars and Jurists’ views and sayings on the penalty and explaining the consensus quotes and their results.

کلیدواژه‌ها [English]

  • narration
  • Insulting Prophet (s.a.w)
  • penalty
  • Tradition
  • Abuse
  • Insult
  • Mistreat
ü      آرمسترانگ، کارل،(1383)، زندگینامه پیامبر اسلام محمد4ترجمه: مهندس کیانوش حشمتی، چاپ اول، تهران: انتشارات حکمت.
ü      آل کاشف الغطاء، علی،([بی تا])، النورالساطع فی الفقه النافع، چاپ اول، [بی جا].
ü      آیتی، محمد ابراهیم، (1359)، تاریخ پیامبر اسلام، تجدید نظر و اضافات: ابوالقاسم گرجی، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران .
ü      ابن اثیر، عزّالدین ابی المحسن علی بن ابی الکرم محمدبن محمدبن عبدالکریم بن عبدالواحد الشیبانی، (1407)، الکامل فی التاریخ، تحقیق: ابی الفداء عبدالله القاضی، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.
ü      ابن تیمیه الحرّانی، ابوالعباس بن عبدالحلیم بن مجدالدین عبدالسلام بن عبدالله بن ابی القاسم،( [بی تا])، الفتاوی الکبری، چاپ اول، بیروت: دارالمعرفة.
ü      ابن تیمیه الحرّانی، ابوالعباس بن عبدالحلیم بن مجدالدین عبدالسلام بن عبدالله بن ابی القاسم، (1975)، الصارم المسلول علی شاتم الرسول، چاپ اول، بیروت: دارالجیل.
ü      ابن خلدون، ابو زید عبدالرحمن بن محمد،(1363)، العبر(تاریخ ابن خلدون)، ترجمه: عبدالمحمدآیتی، چاپ اول، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
ü      ابن خلدون،عبدالرحمن بن محمدبن خلدون الحضرمی المغربی، (1391)، تاریخ ابن خلدون؛ کتاب العبر و دیوان المبتدا والخبرفی ایام العرب و العجم و البربر و من عاصرهم من ذوی السلطان الاکبر، چاپ اول، بیروت: مؤسسة الاعلمی  للمطبوعات.
ü      ابن زهره، حمزه بن علی الحلبی الحسینی،(1417)، غنیة النزوع الی علمی الاصول و الفروع، چاپ اول، قم: مؤسسة الامام الصادق علیه السلام.
ü      ابن هشام،(1992م)، السیرة النبویّة، با شرح الوزیر المغربی، تحقیق: سهیل زکار، چاپ اول، بیروت: دار الفکر.
ü      موسوی خمینی، روح الله،(1369)، صحیفه نور (مجموعه رهنمودهای امام خمینی(ره)، چاپ اول، تهران: انتشارات سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی با همکاری سروش.
ü      بنکدار، مجید، (1383)، قانون مجازات اسلامی، چاپ اول، اصفهان: اسپادان.
ü      التبریزی، جواد بن علی،(1417)، اسس الحدود و التعزیرات، چاپ اول، قم: مکتب المؤلف.
ü      التجلیل التبریزی، ابوطالب،([ بی تا])، التعلیقة الاستدلالیة علی تحریر الوسیلة، چاپ اول، قم: [بی نا].
ü      جعفری لنگرودی، محمدجعفر، (1383)، ترمینولوژی حقوق، چاپ چهاردهم، تهران: انتشارات کتابخانه گنج دانش.
ü      حجتی اشرفی، غلامرضا،(1372)، مجموعه کامل قوانین و مقررات جزایی، چاپ اول، تهران: کتابخانه گنج دانش.
ü      الحر العاملی، محمدبن الحسن، (1387)، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، تحقیق: عبدالرحیم الربانی الشیرازی، چاپ اول، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
ü      الحسنی، هاشم معروف،(1362)،  سیرة المصطفی؛ نظرة جدیدة، چاپ دوم، قم: منشورات الشریف الرضی.
ü      الحسینی الشیرازی، السیدمحمد، (1409)، الفقه- موسوعة استدلالیة فی الفقه الاسلامی، چاپ دوم، بیروت: دارالعلوم.
ü      الخلال، ابوبکراحمد بن محمد، (1414)، احکام اهل الملل من الجامع لمسائل الامام احمدبن حنبل، تحقیق: سید کسروی حسن، چاپ اول، بیروت: دار الکتب العلمیة.
ü      دورانت، ویل و آریل،(1381)، تاریخ تمدن، ترجمه: ابوالقاسم طاهری و دیگران، چاپ هشتم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
ü      راشد الصیمری، مفلح بن الحسن (الحسین)، ([ بی تا])، تلخیص الخلاف و خلاصة الاختلاف- منتخب الخلاف، [بی جا]، [بی نا].
ü      الزحیلی، وهبه، (1409)، الفقه الاسلامی و ادلته، چاپ سوم، دمشق: دار الفکر.
ü      السبزواری، عبد الاعلی، (1413)، مهذّب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، تصحیح: مؤسسه المنار، چاپ چهارم، قم: مکتب آیة الله السید السبزواری.
ü      الشوکانی، محمد بن علی بن محمد،([بی تا])، نیل الاوطار شرح منتقی الاخبار من احادیث سید الاخیار، چاپ اخیر، قاهره: شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی البابی الحلبی و اولاده.
ü      الشهید الثانی، زین الدین علی بن احمد العاملی، ([ بی تا])، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، تصحیح: سید محمد کلانتر، چاپ اول، بیروت: دار العالم الاسلامی.
ü      الشهید الثانی، زین الدین علی بن احمد العاملی، (1413)، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، چاپ اول، قم: مؤسسه المعارف الاسلامیة.
ü      شیخ مفید، عبدالله بن محمدبن محمدبن النعمان العکبری البغدادی،([ بی تا])، الاختصاص، تصحیح: علی اکبر الغفاری، چاپ اول، قم: منشورات جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة فی قم المقدسة.
ü      صاحب الریاض، (الطباطبائی)علی بن محمد بن ابی المعاذ،(1409)، الشرح الصغیر فی شرح مختصر النافع، المصحح مهدی الرجانی، چاپ اول، قم: منشورات مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی.
ü      ـــــــــــــــــــــــــ ، (1418)، ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل (ط ـ الحدیثه)، تصحیح: محمدبهره مند، محسن قدیری، کریم انصاری، علی مروارید، چاپ اول، قم: مؤسسه آل البیت- علیهم السلام-لاحیاء التراث.
ü      الطوسی، ابوجعفر محمد بن الحسن، (1407)، تهذیب الاحکام، چاپ چهارم، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
ü      العلامه الحلی، الحسن بن یوسف بن المطهر الاسدی، ([بی تا])، تذکرة الفقهاء، چاپ اول، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث.
ü      ــــــــــــــــــــــــ، (1333)، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، تصحیح:حسین پیشنماز احرابی، چاپ اول،[ بی جا]، مطبعه الحاج احمد آغا و محمودآغا.
ü      الفاضل اللنکرانی، محمد، (1409)، النجاسات و احکامها (تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة)، چاپ اول، قم: المؤلف.
ü      الفیض الکاشانی، محمدمحسن بن الشاه مرتضی ابن شاه محمود،(1411)، الوافی، چاپ اول، اصفهان: مکتبة الامام امیرالمؤمنین علی علیه السلام.
ü      ـــــــــــــــ‌، ([بی تا])، مفاتیح الشرائع، چاپ اول، قم: [بی نا].
ü      قاضی عیّاض بن موسی الیحصبی السبتی المغربی، (1424)، الشفا بتعریف حقوق المصطفی، تحقیق: عبدالسلام البکاری المساری و محمد المنونی، چاپ اول، بیروت: دارالفکر.
ü      قانون مطبوعات وآیین نامه اجرایی، (1369)، چاپ اول، تهران: انتشارات اداره کل مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی.
ü      کلینی رازی، ابوجعفر محمدبن یعقوب بن اسحاق، (1401)، الکافی، تصحیح و تعلیق: علیه علی اکبرالغفاری، چاپ چهارم، بیروت: دار صعب و دارالتعارف.
ü      الگلپایگانی، محمدرضا الموسوی،(1412)، الدر المنضود فی احکام الحدود، چاپ اول، قم: دار القرآن الکریم.
ü      المتقی الهندی،علاءالدین علی المتقی بن حسام الدین الهندی، (1419)، کنز العمال، چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.
ü      المجلسی الاول، محمدتقی، (1411)، روضة المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، چاپ دوم، قم: بنیاد فرهنگ اسلامی حاج محمدحسین کوشانپور.
ü      المجلسی الثانی، محمدباقر،(1403)، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار(ع) چاپ سوم، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
ü      المرعشی النجفی، شهاب الدین،([بی تا])، القصاص علی ضوء القرآن و السنة، چاپ اول، قم: مکتبة آیت الله العظمی المرعشی النجفی.
ü      مغنیه، محمدجواد،(1421)، فقه الامام الصادق علیه السلام، چاپ دوم، قم: مؤسسه انصاریان.
ü      المقدس الاردبیلی، احمدبن محمد،(1403، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ارشادالاذهان، چاپ اول، قم: موسسه النشر الاسلامی.
ü      المومن القمی، محمد،([بی تا])، مبانی تحریر الوسیلة، چاپ اول، قم: [بی نا]
ü      میر محمدصادقی، حسین،(1383)، جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی، چاپ چهارم، تهران: نشرمیزان.
ü      النجفی، محمدحسن،(1981م)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تحقیق وتعلیق وتصحیح: محمودالقوچانی، چاپ هفتم، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
ü      یعقوبی، ابن واضح، احمد بن ابی یعقوب، (1362)، تاریخ یعقوبی، ترجمه: محمدابراهیم آیتی، چاپ سوم، تهران: مرکزانتشارات علمی و فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ وآموزش عالی.