پیشگیری اجتماعی از فساد مالی و اداری در پرتو آموزه‌های اسلامی

نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

یکی از رویکرد‌های اصلی مورد توجه در قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مصوب سال 1390 توجه به پیشگیری از فساد بر مبنای فرهنگ‌سازی و ارتقای سلامت نظام اداری مطابق منابع اسلامی است. توجه به ارزش‌های اسلامی در تکوین فرهنگ سازمانی جهت پیشگیری از فساد می‌تواند بسیار مفید و کارآمد باشد. تقویت وجدان فردی با الهام از آموزه‌های انسان‌ساز اسلامی همچون سدی در برابر تمامی جرایم و به‌طور مشخص فساد مالی و اداری خواهد بود که با به فعل درآوردن پیشگیری اجتماعی موثر در این حوزه، علاوه بر اینکه هزینه‌های جرم را برای دستگاه عدالت کیفری کاهش خواهد داد، سبب ایجاد جامعه‌ای سالم و نظام اداری و مالی کارآمد خواهد شد. در این مقاله به بررسی ابعاد این موضوع از منظر قانون فوق‌الذکر پرداخته شده و برخی از آموزه‌های اسلامی مورد استفاده در این حوزه تشریح شده است.
 
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
 https://www.magiran.com/paper/1524382
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1199520

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Social prevention of financial and administrative corruption in the light of Islamic teachings

نویسندگان [English]

  • Rajab Gholdust Jooybari 1
  • Aref Khalili Paji 2
1 Assistant professor of criminal law and criminology department, Shaheed Beheshti University
2 M. A. in criminal law and criminology, Shaheed Beheshti University
چکیده [English]

One of the main approaches given attention in the “Health improvement of the administrative system and corruption fighting act 1390” is paying attention to prevention of corruption on the basis of culture making and health improvement of the administrative system according to the Islamic sources. Considering the Islamic values in the process of culture making for prevention of corruption can be very helpful and effective. Revival of the personal conscious inspired by the human making Islamic teachings can act such as a dam in front of all offences especially financial and administrative corruption which by performing effective social prevention in this field, in addition to decreasing the costs of crime for the criminal justice system, will create a perfect society and an efficient financial and administrative system. In this paper, the aspects of this issue from perspective of the above mentioned act is studied and some of the Islamic teachings used in this field are explained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • corruption
  • Social Prevention
  • Islamic Teachings
  • improvement of the administrative health
¾     قرآن کریم

الف) منابع فارسی

¾     اباذری فومشی، منصور(1392)، ترمینولوژیحقوقنوین، ج3، نشر شهید داریوش نوراللهی، قائم­شهر.
¾     ابراهیمی، شهرام(1391)، جرم­شناسی پیشگیری، نشر میزان، تهران.
¾     الوانی سید مهدی و جفره، منوچهر(1376)، «ارائهیکالگوینظریبرایکنترلومهارفساداداری»، مجله اقتصاد و مدیریت، شماره 36.
¾     حاجی ده­آبادی، محمدعلی(1383)، «امر به معروف و نهی از منکر و سیاست جنایی»، مجله فقه و حقوق، سال اول.
¾     خمینی، روح­الله(1378)، صحیفه امام، ج10، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، تهران.
¾     دادخدایی، لیلا(1390)، فساد مالی- اداری و سیاست جنایی مقابله با آن، نشر میزان، تهران.
¾     دهخدا، علی اکبر(1385)، فرهنگ متوسط دهخدا، ج2، دانشگاه تهران.
¾     دفت، ریچارد ال(1374)، تئوریسازمانوطراحیساختار، ترجمه علی پارسائیان و محمد اعرابی، مطالعات و پژوهش­های بازرگانی، تهران.
¾     رهبر، فرهاد و دیگران(1381)،؛ بازشناسیعارضهفسادمالی، جهاد دانشگاهی، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.
¾   سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور(1380)، طرحمطالعاتیتدوینبرنامهمبارزهبافسادوارتقایسلامتدرنظام اداری، سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور، تهران.
¾     سرداری، احمد(1380)، «رویکردیبرساختارهایاداریکشورهایدرحالتوسعه»، مجموعه مقالات دومین همایش علمی و پژوهشی نظارت وبازرسی در کشور، انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
¾     سلطانی، ایرج(بی­تا)، «نگاهی به توسعه منابع انسانی در سلامت نظام اداری»، تحول اداری، دوره هفتم، شماره 35 و 36.
¾     عباس زادگان، سید محمد(1383)،فساداداری، دفتر پژوهش­های فرهنگی، تهران.
¾     فرامرز قراملکی، احد(1386)، اخلاق حرفه­ای در تمدن ایران و اسلام، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران.
¾     مطهری، مرتضی(1361)، آشنایی با علوم اسلامی، حکمت عملی، انتشارات صدرا، تهران.
¾     ـــــــــــــــ (1385)، حماسه حسینی، ج1، انتشارات صدرا، تهران.
¾     منزل، دونالدس(1389)، مدیریت اخلاق حرفه­ای، ترجمه سیدعلی‌اکبر احمدی و همکاران، مهکامه، تهران.
¾     میرتاج­الدینی، سیدمحمدرضا(1374)،اخلاقکارگزارانحکومتازدیدگاهاسلام، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، تهران.
¾     نجفی­ابرندآبادی، علی­حسین و حمید هاشم­بیگی(1393)، دانشنامه جرم‌شناسی، گنج دانش، تهران.
¾     نیازپور، امیرحسن(1378)، بزهکاری به عادت: از علت شناسی تا پیشگیری، فکرسازان، تهران.

ب) منابع عربی

¾     ابن­ابی­الحدید، عبد الحمید بن هبه الله(بی­تا)،  شرحنهج­البلاغه،ج7، کتابخانه حضرت آیت‌الله مرعشی، قم.
¾     ابن منظور، محمد بن مکرم(2000م)،  لسانالعرب، ج11، دار صادر، بیروت.
¾     ابوالفتوح رازى، حسین‌بن‌على(1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فى تفسیرالقرآن، ج1، بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى آستان قدس رضوى، مشهد.
¾     الزبیدی، محمد مرتضی(بی­تا)، تاج العروس من جواهر القاموس، ج6، دار مکتبۀ الحیاه، بیروت.
¾     راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1412ق)، مفرداتالفاظالقرآن، الدار الشامیه، لبنان.
¾     طبرسی، فضل ­بن حسن(1372)، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ناصر خسرو، تهران.
¾     فیومی، محمدبن‌علی المقری(1347ق)؛ المصباح المنیر، ج2، محمدعلی صبیح و اولاد، مصر.
¾     کلینی، محمد بن یعقوب(بی­تا)، الکافی، ج2، دارالکتب الاسلامیه، تهران.
¾     مجلسی، محمد باقر(بی­تا)، بحارالانوار، ج65-67، دار احیاء التراث العربی، لبنان.
¾     مسکویه، احمد بن محمد(بی­تا)، تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق، انتشارات بیدار، قم.
¾     نوری، حسین‌بن‌محمدتقی(بی­تا)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج11، موسسۀ آل‌البیت] لاحیاء التراث، بیروت.
 

ج) منابع انگلیسی و اینترنتی

¾     Garner, Brayan A(2011), Black's Law Dictionary, USA: Thomson West.
¾      Hughes, G (2001), Crime Prevention, in Mclaughlin, E and Munice.J (Eds), The Sage Dictionary of Criminology, Sage Publication Ltd.
¾     Social Crime prevention fact sheet(2007), Department of justice, South Australia, obtained from: www.cpu.sa.gov.aupreventionunit.
¾     http://www.daroughaza.com/view-20160.html
¾     http://www.jamaran.ir/fa/NewsContent-id_31861.aspx