ارشاد «باغی» قبل از قیام مسلحانه در فقه امامیه

نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه یزد

2 عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه یزد

3 عضو هیئت علمی و استادیار گروه حقوق دانشگاه یزد

چکیده

عنوان «باغی» بر گروه یا جماعتی اطلاق می‌شود که از اطاعت امام معصوم در معنای خاص یا حاکم جامعه اسلامی در معنای عام خارج شده‌اند. جواز حکم قیام مسلحانه علیه چنین افرادی که به دستور حاکم جامعه اسلامی می‌باشد، به مقتضای آیه نهم سوره حجرات در آرای اکثر فقها یافت می‌شود و نظر خلافی دراین‌باره دیده نمی‌شود، اما شارع مقدس، قبل از انجام هرگونه عملیات سرکوبی، ارشاد اهل بغی را واجب دانسته که امروزه با تغییرات اجتماعی و فرهنگی، لازم است تا ارشاد نیز در قالبی جدید و به شکل سازمان‌یافته نمود یابد. در پژوهش حاضر سعی شده است تا ضمن بررسی تاریخچه شیوه برخورد با باغیان توسط پیامبر9 و امامان معصوم:، ادله وجوب ارشاد جاهل به تفصیل مورد بررسی قرار گیرد و نیز شیوه‌های ارشاد و مراتب آن بیان گردد. نتایج این تحقیق نشان داده است ایجاد تشکیلات مناسب برای ارشاد اهل بغی و نهادمند کردن این امر از ضروریات جامعه اسلامی است که فقدان چنین ساختاری و نبود سلسله مراتب منسجم در مورد ارشاد باغی می‌تواند نتایج معکوسی را  به بار آورد، همچنین با پر کردن خلأ‌های قانونی در این زمینه می‌توان قدرت اقناعی و استدلالی حکومت اسلامی را برای همگان ثابت نمود.
 
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
 https://www.magiran.com/paper/2193436
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1698078

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Guidance of Baghi (rebel) before the armed uprising in Imamiah jurisprudence

نویسندگان [English]

  • Nikoo Nikzar 1
  • ali tavallaei 2
  • hassan ghasemi moghadam 3
1 MA student of jurisprudence and the basics of the Islamic law, Yazd University
2 Faculty member and associate professor at Yazd University
3 Faculty member and assistant professor at Yazd University
چکیده [English]

The title “Baghi” (rebel) refers to a group that has departed from the obedience of the Infallible Imam in its specific sense or the ruler of the Islamic society in the general sense. The permission of the armed uprising against such people, which is ordered by the ruler of the Islamic society, is found in the opinions of most jurists according to the ninth Verse of Surah Al-Hujurat, and no dissenting opinion is seen in this regard, but the holy shari'ah, before carrying out any repressive operations, considered the guidance of the rebels obligatory. Today, with social and cultural changes, it is necessary for guidance to be reflected in a new and organized way. In the present study, while examining the history f the way of dealing with the rebels by the Prophet (PBUH) and the infallible Imams (AS), the reasons for the necessity of guidance of the ignorant have been studied in detail, as well as the methods of guidance and its levels. The results of this study have shown that creating suitable organizations for the guidance of the rebels and institutionalizing it is one of the necessities of the Islamic society that the lack of such a structure and a coherent hierarchy in the field of guidance of the rebels can have the opposite effect, and also by filling legal lacunas in this regard, the persuasive and reasoning power of the Islamic government can be proved for everyone

کلیدواژه‌ها [English]

  • guidance
  • rebellion
  • ignorant
  • armed uprising

مراجع

- ابن ابی المجد، على(1414ق)، إشارة السبق إلى معرفة الحق، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- ابن ادریس حلّى، محمد(1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، ج2، چ2، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‌.
- ابن منظور، جمال‌الدین(1414ق)،  لسان العرب، ج1، چ3، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
- آخوند خراسانی، محمد کاظم(1409ق)، کفایة الأصول‏، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
- اعتمادى،  مصطفی(1387)، شرح الرسائل، ج1، قم: نشر شفق.
- پورحسن سنگری، علی(1393)، جرم‌شناسی تحلیلی، تهران: مؤلف.
- جعفری، فریدون(1392)، تحلیل جرم بغی در سیره علوی و قانون مجازات اسلامی(مصوب 1392)، فصلنامه پژوهشنامه نهج‌البلاغه، ص78-63.
- ـــــــــــــــ(1392)، عدالت کیفری از دیدگاه علوی، فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه، ش4، ص32-19.
- جعفری پناه، مهدی(1391)، مؤلفه‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با رویکرد اسلامی، فصلنامه معرفت سیاسی، ش2، ص122-105.
- جوان آراسته، حسین(1391)، اصل هشتم و ضرورت تأسیس سازمان امر به معروف و نهی از منکر، مجله حکومت اسلامی، ش4، ص82-59.
- جوهری، اسماعیل(1410ق)، الصحاح-تاج اللغه و صحاح العربیه، بیروت: دارالعلم للملایین.
- آخوندی، مصطفی(1428ق)، جهاد در آینه روایات، ج2، قم: انتشارات زمزم هدایت.
- ـــــــــــــــ(1428ق)، جهاد در آینه قرآن، ج1، قم: انتشارات زمزم هدایت.
- حبیب‌زاده، محمد جعفر(1379)، محاربه در حقوق کیفری ایران، تهران: دفتر نشر آثار علمی دانشگاه تربیت مدرس.
- حر عاملی، محمد(1409ق)، تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، ج16، قم: مؤسسه آل البیت:.
- حسن زاده، صالح(1392)،  نحوه برخورد با بغات در فقه با تکیه بر قرآن کریم، فصلنامه سراج منیر،  ش12، ص118-91.
- حسینی جرجانی، امیر ابوالفتح(1362)،  تفسیر شاهی، ج2، تهران: نوید.
- حسینى شاهرودى، محمود(1385)، نتائج الافکار فی الاصول، ج3 ، قم: آل مرتضی.
- حسینى شیرازى، سید صادق(1427ق)‏، بیان الاصول، ج1، چ2،  قم: دار الانصار.
- حسینی شیرازى، سید محمد(1426ق)، الفقه، السلم و السلام، بیروت: دار العلوم للتحقیق و الطباعة و النشر و التوزیع.
- خمینی، سید روح الله(1386)، صحیفه نور، ج9، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی;.
- راغب اصفهانی، حسین(1412ق)، مفردات الالفاظ القرآن، لبنان: دارالعلم.
- زراعت، عباس(1394)، شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی(حدود)، چ2، تهران: جاودانه.
- شرف الدین، سید حسن(1388)، نقش رسانه‌های جمعی در گسترش امر به معروف و نهی از منکر، فصلنامه الهیات اجتماعی، ش1، ص68-37.
- شهرکانى، ابراهیم اسماعیل(1430ق)‏،  المفید فی شرح أصول الفقه‏، ج2، قم: ذوی القربی.
- طوسی، محمد(1387)، المبسوط فی فقه الامامیه، ج7، چ3، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریه.
- عالی پور، حسن(1389)، جرایم ضد امنیت ملی، چ1، تهران: انتشارات خرسندی.
- عاملى، محمد بن مکى(بی‌تا)، رسائل الشهید الأول‌، [بی‌جا]،[بی‌نا].
- عبدالهی، محسن(1388)، تروریسم حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، تهران: انتشارات شهر دانش.
- عمید، عباسعلی(1421ق)، فقه سیاسی، ج3، چ4، تهران: انتشارات امیرکبیر.
- فراهیدى، خلیل(1410ق)، کتاب العین، ج6، چ2، قم: نشر هجرت.
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت:(1426ق)، ج1، قم: مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت:.
- موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم(1396)، فقه و تدبیر، قم: مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی موسوی اردبیلی.
- فیومى، احمد(بی‌تا)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی‌، ج2، قم: منشورات دار الرضی.
- قانون جدید مجازات اسلامی مصوب 1392.
- قرشی، سید علی اکبر(1412ق)، قاموس قرآن، ج1، چ6، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
- مصطفوى، محمدکاظم(1426ق)‏،  القواعد الفقهیة، ج1، قم: مرکز العالمی للدارسات الاسلامیه‏.
- مظفری، محمدرضا(1377)، مبانی عدالت جزایی در حقوق اسلامی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
- منتظری، حسینعلی(1409ق)، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ج6 ، قم: مؤسسه کیهان.
- ــــــــــــــــ(بی‌تا)، رساله استفتائات، ج2، قم: [بی‌نا].
- میرمحمدصادقی، حسین(1392)، جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی، چ24، تهران: نشر میزان.
- نجفى، جعفر(1422ق)، کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء( ط- الحدیثة)، ج4، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
- نجفى، محمد حسن(1404ق)‌، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج21 ، چ7، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار