ظاهرشدن غیرمسلمان در حال مستی در معابر و اماکن عمومی در حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

یکی از جرایم موجود در فقه کیفری شیعه، جرم «ظاهرشدن غیرمسلمان در حال مستی در معابر و اماکن عمومی» است. جرم مورد بحث، برای نخستین بار، با تصویب قانون مجازات اسلامی 1392 به نظام حقوقی ایران راه یافته است. با این حال، قانون­ نسبت به شرح و بسط شرایط تحقق این جرم ساکت است. طبق یافته­های پژوهش، «در حال مستی» یا به تعبیری مستی قوی و آشکار، حالتی مابین مستی ضعیف­­ و مسلوب­الاختیاری است. در این حالت، مرتکب، رفتارهای مستانه را از خود بروز می­دهد، لکن؛ وی، نسبت به رفتارهای خود، آگاه و متوجه است. همچنین، این جرم با صرف ظاهرشدن غیرمسلمان در مکان و معبر عمومی، تحقق می­یابد؛ لذا نیازی به دیده­شدن توسط دیگری وجود ندارد. در رابطه با جرم مورد بحث، مقنن بر خلاف نظر مشهور مبنی بر تعیین کیفر حدی، مجازات تعزیری را برای آن برگزیده است. این عدول عامدانه از مجازات حدی و گزینش فتاوی غیرمشهور در این زمینه و برخی دیگر از مواد باب حدود، ناشی از کاربست «سیاست کاهش اجرای کیفرهای حدی» است. بدین لحاظ که مقنن، همزمان، در چارچوب اصل چهارم قانون اساسی و نیز پذیرش واقعیت­های غیرقابل اغماض جهان معاصر، درصدد کاهش اجرای کیفرهای حدی برآمده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Appearance of drunken non-Muslims in the streets and public places in the Iranian law

نویسندگان [English]

  • Abolhassan Shakei 1
  • mohammad hassan maldar 2
1 Faculty Member of the Department of Criminal Law and Criminology, Mazandaran University, Babolsar, Iran
2 Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
چکیده [English]

One of the crimes in Shiite criminal jurisprudence is the crime of "Appearance of drunken non-Muslims in the streets and public places". The crime in question, for the first time has entered the Iranian legal system with the enactment of the Islamic Penal Code in 1392. However, the law is silent on describing the circumstances of the crime. According to the findings of the study, "drunken" or the strong and overt drunkenness is a condition between mild drunkenness and involuntariness. In this case, the perpetrator exhibits drunken behaviors, but he is aware of his behaviors. Also, this crime is committed by only the appearance of non-Muslims in public places and passages; therefore, there is no need to be seen by another. Apart from this, the legislator has chosen the Ta'zir punishment for this crime, contrary to the popular opinion that the punishment is Hadd. This deliberate deviation from the Hadd punishment and the adoption of an unpopular Fatwa in this regard and some other articles in the field of Hadds, is due to the use of the "policy of reducing the implementation of Hadd punishments". The legislature, within the framework of the fourth article of the constitution and the acceptance of the realities of the contemporary world, seeks to reduce the implementation of Hadd punishments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • obvious drunkenness
  • non-Muslim
  • minority rights
  • reduction of implementation of Hadd punishments
  • differential criminal policy

مراجع

  • ابدالی، مهرزاد(1389)، «بررسی جایگاه عنصر معنوی در مسئولیت مدنی با رویکرد تطبیقی»، مجله مطالعات حقوق شیراز، دوره دوم، ش 1، ص 60-27.
  • اردبیلی، محمد علی(1393)، حقوق جزای عمومی، ج3، تهران: نشر میزان.
  • اردبیلی نجفی، احمد بن محمد(مقدس اردبیلی)(بی‌تا)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج 8، بی­جا: موسسه نشر الاسلامی
  • حرعاملی، محمد بن حسن(1401) . وسائل الشیعه، ج28، قم:[بی‌نا].
  • حلی، حسن بن یوسف(1410)، ارشاد الأذهان الی احکام الإیمان، ج1، چ1، قم: موسسه نشر اسلامی.
  • حمزه طوسی، محمد بن علی(1408)، الوسیلة الی نیل الفضیل، ج1، چ2، قم: چاپ خیام.
  • خدا کرمی، نبی(1377)، «تجزیه و تحلیل مفهوم عنصر روانی جرم»، مجله دیدگاه‌های حقوق قضائی، ش 10 و 11، ص70-42.
  • ساریخانی، عادل و داوود کرمی گلباغی(1389)، «تأثیر جهل حکمی‌بر مسئولیت کیفری از منظر فقه امامیه»، مجله مطالعات حقوقی، دوره دوم، ش2، ص82-57.
  • سبزواری، سید عبدالعلی(بی‌تا)، مهذب الاحکام فی بیان حلال و الحرام، ج 15 و 23، قم: دار التفسیر.
  • شاکری، ابوالحسن و محمدحسن مالدار(1396)، جرایم ناشی از مصرف الکل توسط گردشگران خارجی غیرمسلمان در حقوق ایران، مجله برنامه ریزی و توسعه گردشگری، س6، ش23، ص154-137.
  • شاکری، ابوالحسن و اسفندیار مرادی کندلاتی(1386)، «بررسی رکن روانی قتل عمد با کار نوعاً کشنده»، پژوهشنامه حقوق و علوم سیاسی، ش5، ص146-135.
  • شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان بغدادى(1410)، المقنعه، قم، موسسه نشر اسلامی.
  • صادقی، محمدهادی(1387)، جرایم علیه اشخاص، تهران، نشر میزان.
  • صبوری­پور، مهدی(1394)، «رفع مسئولیت کیفری بر اثر جهل حکمی»، پژوهش حقوق کیفری، س3، ش10، ص 87-65.
  • طوسی، ابوجعفر محمدحسن(1390ق)، الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، ج4، تهران: نشر دارالکتب الاسلامیه.
  • علی­آبادی، عبدالحسین(1385)، حقوق جنایی، ج 1، چ4، تهران: انتشارات فردوسی.
  • غرویان، محسن(1387)، «کاوشی درباره نیت»، مجله معرفت، بهمن و اسفند، ص105-100.
  • فتحی، حجت الله(1396)، شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی مصوب 1392: حدود(مواد 242 تا 288)، زیر نظر آیت الله شاهرودی، ج 2، قم: موسسه دایره المعارف فقه اسلامی.
  • گروه پزشکی مدرسه‌ هاروارد و بیمارستان ماساچوست(1383)، «مشکل جدی الکلیسم»، مجله سیاحت غرب، ش 11، ص68-62.
  • گنجینه استفتائات قضایی(بی‌تا)، مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه قضائیه.
  • محقق داماد، سید مصطفی(1362)، مباحثی از: اصول فقه، ج 1، مرکز نشر علوم اسلامی.
  • معین، محمد(1391)، فرهنگ لغت فارسی، چ2، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  • مطهری، مرتضی(1380)، مجموعه آثار، ج17، قم: انتشارات صدرا.
  • مکارم شیرازی، ناصر(1427)، استفتائات جدید، ج 1، قم: مدرسه امام علی بن ابی­طالبG.
  • موسوی خمینی، سید روح الله(1387)، مناهج الوصول الی علم الاصول، ج1، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1390ق)، تحریر الوسیله(کتاب الحدود)، ج2، قم: مکتبة العلمیة الاسلامیة.

 

  • After deployment(2010), just the facts: Alcohol and Drugs؛ Alcohol Concentration Worksheet, Afterdeployment.org.
  • https:/ / www.arrivealive.co.za/ document/ classification.pdf
  • The Alcohol Advisory Council of New Zealand(ALAC)(2012), Alcohol the Body & Effects A brief overview, www.Alac.org.nz
  • Rishenews(1395) خواستگاه «اسلام هراسی» یا «اسلام ستیزی» غربی , http:/ / www.rishenews.com/ news/ 26755

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار