کرونا (کووید 19) و نقض حقوق شهروندی در افغانستان

نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسندگان

1 دکتری حقوق جزا و جرم شناسی جامعه المصطفی العالمیه

2 رئیس دانشکده حقوق و عضو هیئت علمی دانشگاه قم

چکیده

شهروند(Citizen) کسی است که در جامعه سیاسی معینی قرار گرفته و تابعیت مشترکی با افراد آن داشته باشد؛ حقوق شهروندی نیز حقوق و تکالیفی است که توسط قوانین داخلی برای یک شخص به جهت اینکه عضو یک جامعه سیاسی است و رابطه طرفینی با دولت دارد، معین شده است. از آنجا که این حقوق، توسط دولت‌ها ایجاد و یا به رسمیت شناخته می‌شوند، نقض این حقوق نیز توسط دولت‌ها انجام می‌شود. نوشتار پیش‌رو، رفتارهایی را که دولت افغانستان در مقابله با کرونا انجام داده و یا باید انجام می‌داد و موجب نقض حداقل سه نسل حقوق شهروندی گردید، با روش توصیفی و تحلیلی مورد نقد و بررسی قرار داده است. در نهایت، مشخص می‌شود که حق آزادی رفت‌وآمد، حق دسترسی به اطلاعات در مورد میزان مرگ و میر و مبتلایان به کرونا، حق تأمین اجتماعی و دسترسی مبتلایان به دارو و تجهیزات جانبی در مقابله با کرونا در کشور افغانستان مورد نقض قرار گرفته و حتی در مورد تدفین مردگان کرونایی، هیچ‌گونه مقرراتی در این کشور ایجاد نشده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

COVID-19 and Violation of Citizenship Rights in Afghanistan

نویسندگان [English]

  • Sayed Abulhasan Baqeri 1
  • Mohammad khalil Salehi 2
1 Ph.D. in criminal law and criminology, Al-Mustafa International University
2 Dean of the faculty of Law and faculty member of University of Qom.
چکیده [English]

   A citizen (Persian: شهروند) is a person who is placed in a certain political society and has common citizenship with its people. Citizenship rights are the rights and obligations established by domestic law for a person, because he/she is a member of a political society and has a bilateral relationship (bilateralism) with the government. The violation of these rights is also committed by governments, since these rights are established or recognized by governments. This article, by a descriptive and analytical method, reviews the behaviors that the Afghan government has or should have done in confronting COVID-19 (Coronavirus) and which has caused violations of at least three generations of civil rights. Finally, it is clear that the right to freedom of movement, the right to access information about Coronavirus death rate (COVID-19) and the number of people infected with Corona, the right to social security and the access of patients to medicine and peripheral equipment in the fight against COVID-19have been violated in Afghanistan and even no regulations have been enacted in the country regarding the burials of Coronavirus dead bodies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Citizenship rights of Afghanistan
  • Generations of Citizenship rights
  • Citizen
  • Civil Rights Violation
  • Human Rights
  • COVID-19
  • قرآن کریم

    • ابرندآبادی، علی حسین نجفی(1390)، رویکرد جرم شناختی قانون «حقوق شهروندی»، در مجموعه مقالات همایش حقوق شهروندی، تهران: [بی‌نا].
    • ابن منظور، محمد،(1414ق)، لسان العرب، ج13، چ3، بیروت: دارالصادر.
    • انصاری، اسماعیل(1390)، حقوق شهروندی(مجموعه مقالات)، تهران: معاونت تحقیقات، آموزش و حقوق شهروندی ریاست جمهوری.
    • جاوید، محمد جواد(1395)، حقوق بشر و شهروندی در آرای ائمه شیعه، تهران: مخاطب.
    • حسینی، سیده لطیفه،(1392) آشنایی با مفاهیم حقوق عمومی، بررسی مفهوم حقوق بشر، چ1، تهران: پژوهشکده شورای نگهبان.
    • الخوالده، محمد عبدالله،(2016م)، التربیه الوطنیه المواطنه و الانتما، عمان: دارالخلیج للصحافه و النشر.
    • راسخ، محمد(1381)، حق و مصلحت(مقالاتی در فلسفه حقوق، فلسفه حق و فلسفه ارزش)، تهران: انتشارات طرح نو.
    • الزبیدی، محمد مرتضی،(1414ق)، تاج العروس، ج18، بیروت: دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع.
    • الزحیلی، وهبه(2006م)، الفقه الاسلامی‌و ادلته، چ12، دمشق: دارالفکر المعاصر.
    • الزنیدی، عبدالرحمن بن زید،(1426ق)، المواطنه، ریاض: وزارت الشئون الاسلامیه و الاوقاف و الدعوه.
    • سعید، اسماعیل علی،(2011م)، المواطنه فی الاسلام، قاهره: سلام.
    • شیانی، ملیحه،(1381)، «شهروندی و رفاه اجتماعی»، فصلنامه رفاه اجتماعی، ش4، ص23-9.
    • عبدالملک، جندی،(بی­تا)، الموسوعه الجنائیه، بیروت، دار العلم للجمیع.
    • علامه، غلام‌حیدر،(1394)، حقوق جزای عمومی افغانستان، چ2، کابل: دانشگاه ابن سینا.
    • عمید، حسن،(1382)، فرهنگ عمید، ج3، تهران: انتشارات امیرکبیر.
    • عیسی‌نیا، رضا،(1394)، جمهوری اسلامی ایران و شهروندی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    • الغنوشی، راشد،(1981م)، حقوق المواطنه، واشنگتن: المعهد العلمی للفکر الاسلامی.
    • فلاح زاده، علی محمد،(1386)، «نسبت حقوق شهروندی و حقوق بشر»، مجله حقوقی دادگستری ش 58، ص64-47.
    • فوزی، سامح،(2007م)، المواطنه، قاهره: مرکز القاهره لدراسات حقوق الانسان.
    • قاضی، سید ابوالفضل،(1388)، بایسته‌های حقوق اساسی، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    • قربان‌نیا، ناصر،(1394)، حقوق بشر و حقوق بشر دوستانه، تهران: سازمان انتشارت و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    • الکواری، علی خلیفه(2001م) مفهوم المواطنه فی الدوله الدیموقراطیه»، مجله المستقبل العربی.
    • گیدنز، آنتونی،(1381)، جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، چ7، تهران: نشر نی.
    • لنگرودی، محمدجعفر جعفری،(1385)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج3، تهران: گنج دانش.
    • معین، محمد،(1391)، فرهنگ معین، ج3، تهران: انتشارات امیرکبیر.
    • منصورنژاد، محمد،(1392)، تأملات حقوقی، تهران: انتشارت جوان پویا.
    • موسوعة الفقهیة الکویتیة،(1995)، چ2، کویت، انتشارات ذات السلاسل.
    • ورعی، سیدجواد،(1381)، حقوق و وظایف شهروندان و دولتمردان، تهران: مرکز تحقیقات علمی دبیرخانه مجلس خبرگان.
    • Faulks, Keith,(2002), Citiznship in contemporary Political Concepts A Critical Introduction. - Edited by Georgina Blakeley and Valerie BRYSON Preess.

     

    سایت‌ها و خبرگزاری‌ها

    • خبرگزاری افغان‌پرس، 1399: «با کدام سند، کرونا برای مسلمانان رحمت است؟» 3/2/1399. برگرفته از: https://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=163129
    • خبرگزاری العربیه، 1399: «والی کابل از مستاجران خواست تا کرایه خانه‌ها و مغازه‌ها را ندهند» 5/2/1399. برگرفته از: https://farsi.alarabiya.net/2020/04/23/
    • خبرگزاری آواپرس، 1399: «تظاهرات باشندگان مزارشریف در اعتراض به فقر و بیکاری»، 6/2/1399. برگرفته از: https://avapress.com/fa/158812/
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1398: «کرونا در افغانستان؛ فرار ده‌ها فرد مشکوک از شفاخانه» 27/12/1398. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/afghanistan-51923594
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1398: «کرونا در افغانستان؛ نمایندگان مجلس: آمار کم مبتلایان 'دروغ' است» 25/12/1398. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/afghanistan-51895065
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1398: «ویروس کرونا؛ 'پروتکل' تدفین مردگان در ایران چیست؟» 12/12/1398. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/iran-features-51708527
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1399: «آمار رسمی کرونا در افغانستان: مبتلایان از مرز هزار نفر گذشت؛ جان باختگان: ۳۶ نفر» 2/12/1399. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/afghanistan
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1399: «کرونا در افغانستان؛ 'برای بچه‌دار شدن تا رسیدن واکسن کرونا صبر کنید'» 16/4/1399. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/afghanistan-53308808
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1399: «کرونا در افغانستان؛ مجازات متخلفین محدودیت‌ها در کابل: از جریمه نقدی تا حبس» 17/1/1399. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/afghanistan-52171203
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1399: «کرونا در افغانستان؛ نمایندگان مجلس: آمار کم مبتلایان 'دروغ' است» 2/12/1399. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/afghanistan-51895065
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1399: «کرونا؛ چرا سریلانکا از مالدیو خواست تا اجساد شهروندان مسلمانانش در آن کشور دفن شوند؟» 3/11/1399. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/world-features-55369617
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1400: «کرونا در افغانستان؛ مجازات متخلفین محدودیت‌ها در کابل: از جریمه نقدی تا حبس» 17/1/1400. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/afghanistan-52171203.
    • خبرگزاری بی‌بی‌سی، 1400: «موج جدید کرونا؛ مرز اسلام‌قلعه میان افغانستان و ایران بسته شد» 19 اردبیهشت 1400. برگرفته از: https://www.bbc.com/persian/afghanistan-56925514
    • خبرگزاری جمهوری اسلامی، 1399: «کمک ۱۰۰ میلیون دلاری بانک توسعه آسیایی به افغانستان» 30/5/1399. برگرفته از: https://www.irna.ir/news/84047155/
    • خبرگزاری جمهوری اسلامی، 1399: «نارضایتی مسلمانان سریلانکا از اجباری شدن سوزاندن اجساد در این کشور» 25/1/1399. برگرفته از: https://www.irna.ir/news/83749490/
    • خبرگزاری روزنامه 8 صبح کابل، 1399: «اجساد مبتلا به ویروس کرونا چگونه دفن می‌شوند؟» 18/1/1399. برگرفته از: https://8am.af/how-are-the-bodies-off-coronaviruses-buried/
    • سایت المحکمه الافریقیه لحقوق الانسان و الشعوب، 2021م: «البروتوکول الممحق بالمیثاق األفریقی لحقوق اإلنسان و الشعوب بشأن إنشاء المحکمة األفریقیة لحقوق اإلنسان والشعوب» 10/9/1400 برگرفته از: https://www.african-court.org/wpafc/documents/?lang=ar
    • سایت رسمی سازمان ملل متحد، 2021م: «Universal Declaration of Human Rights» 10/9/1400 برگرفته از: https://www.un.org/en/about-us/un-charter/statute-of-the-international-court-of-justice

    سایت رسمی سازمان ملل متحد در ایران، 3021م: « میثاق بین المللی حقوق شهروندی و سیاسی» 10/9/1400 برگرفته از:  https://iran.un.org/fa/106018-mythaq-bynalmlly-hqwq-mdny-w-syasy