تحلیل عنصر مادی جرم تبانی علیه امنیت

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حقوق جامعه المصطفی العالمیه خراسان، مشهد، ایران(نویسنده مسئول).

2 استاد گروه حقوق دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

بدون تردید قانون‏گذاران نظام کیفری در قبال جرائم علیه امنیت از سیاست کیفری افتراقی پیروی می‌کنند و جرم‌انگاری تبانی علیه امنیت در متون حقوق کیفری کشورها نیز تابع این راهبرد است. اما ازآنجاکه عنصر مادی این جرم برای برخی حقوق‏دانان مبهم بوده است، در تحلیل ماهیت آن، دچار مشکل شده‌اند. ازاین‌رو، برخی نوشته‌اند قانون‏گذار با جرم‌انگاری تبانی علیه امنیت، اصول حقوق کیفری را زیر پا گذاشته و فکر مجرمانه را قابل مجازات دانسته است و معطوف به این نگرش، برخی در تعریف و شروع به جرم تبانی دچار خلط مبحث شده‌اند و برخی دیگر، تبانی را جرم مقدماتی و یا ناقص تلقی کرده‌اند. تبیین و تحلیل دقیق ساختار عنصر مادی تبانی علیه امنیت به این آشفتگی‌ها پایان خواهد داد و آشکار خواهد ساخت که اولاً عنصر مادی تبانی فراتر از فکر مجرمانه است و با جرم‌انگاری تبانی اصل عدم مجازات فکر مجرمانه همچنان پابرجاست و ثانیاً با تحلیل ماهیت عنصر مادی تبانی، جایگاه این عنصر در سلسله مراحل جرم و نیز معنا و نقش اراده در تحقق عنصر مادی این جرم مشخص خواهند شد. سرانجام با مشخص شدن عنصر مادی، ماهیت و نوع تبانی علیه امنیت نیز تبیین می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the Actus Reus of the Crime of Conspiracy Against the Security of the State

نویسندگان [English]

  • Hassanreza Fahimi 1
  • Abdolreza Javan Jafari Bojnordi 2
1 PhD Student, Department of Law, Al-Mustafa International University, Khorasan Branch, Mashhad, Iran (Corresponding Author)
2 Professor, Department of Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

   Certainly, criminal legislatures, in dealing with crimes against the state’s security, follow a differential criminal policy, and the criminalization of conspiracy against security in the criminal law texts of countries is subject to this strategy. However, since the actus reus of this crime has been ambiguous for some jurists, they have encountered difficulties in analyzing its nature. Therefore, some have written that the legislator, by criminalizing conspiracy against security, has violated the principles of criminal law and considered criminal thought punishable. Consequently, some have become confused in defining and attempting conspiracy crimes, while others have regarded conspiracy as a preliminary or incomplete crime. A precise explanation and analysis of the actus reus structure of conspiracy against security will put an end to these confusions and reveal that, firstly, the actus reus of conspiracy goes beyond criminal thought, and the principle of not punishing a guilty mind remains intact. Secondly, by analyzing the nature of the actus reus of conspiracy, the position of this element in the sequence of crime stages, as well as the meaning and role of will in realizing the actus reus of this crime, will be clarified. Finally, with the clarification of the actus reus, the nature and type of conspiracy against security will also be explained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conspiracy
  • Criminal thought
  • Actus reus
  • Will
  • Objective phenomenon

 

ابن‌منظور، محمد. (1997). لسان العرب (ج. 1). بیروت: دار صادر.
اردبیلی، محمدعلی. (1390). حقوق جزای عمومی (ج. 1). تهران: نشر میزان.
آقابابایی، حسین. (1383). طرح براندازی در حقوق کیفری ایران، مصر و انگلستان. رهنمون، 9 و 10.
آقابابائی، حسین. (1385). تحلیل جرم براندازی در حقوق کیفری ایران. مجله فقه و حقوق، 10.
آقابابائی، حسین. (1386). بررسی فقهی ـ حقوقی جرم براندازی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
آقایی‌نیا، حسین، و میرزایی برزی، هادی. (1392). چیستی جرائم ناقص. فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضایی، 61.
بابالوئی، محمود. (1393). قانون تعزیرات در نظم حقوق کنونی. تهران: مجد.
باهری، محمد، و داور، میرزاعلی اکبرخان. (1384). نگرشی بر حقوق جزای عمومی. تهران: مجد.
بستانی، فؤاد افرام. (1382). المعجم الوسیط (ج. 1). (محمد بندرریگی، مترجم). تهران: انتشارات اسلامی.
جمشیدی، غلام، و همکاران. (1393). بررسی حقوق جرم تبانی در نظام حقوق کیفری ایران. فصلنامه دانش انتظامی، 16(1).
حائری، محمدحسن، و همکاران. (1391). نگرش نو در رابطه جرم سیاسی با مفاهیم محاربه، افساد ‌فی‌الارض و بغی. آموزه‏های حقوق کیفری، 3.
دهخدا، علی‌اکبر. (1377). لغت‌نامه (ج. 3). تهران: دانشگاه تهران.
دهخدا، علی‌اکبر. (1377). لغت‌نامه (ج. 4). تهران: دانشگاه تهران.
زراعت، عباس. (1385). حقوق جزای اختصاصی تطبیقی ـ3. تهران: ققنوس.
زراعت، عباس. (1388). شرح قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات ـ 2. تهران: ققنوس.
سماواتی پیروز، امیر. (1385). نگرشی به جرم تبانی در حقوق جزای آمریکا. مجله اصلاح و تربیت، 56.
شمس ناتری، محمدابراهیم. (1395). جزوه درسی حقوق کیفری2. قم: جامعه المصطفی العالمیه، مؤسسه آموزش علوم انسانی.
عباسی کلیمانی، عاطفه، و اکبری، عاطفه. (1394). خودآموز حقوق جزای اختصاصی. تهران: مجد.
عمید، حسن. (1360). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امیرکبیر.
فرهودی نیا، حسن. (1381). آیا قصد ارتکاب جرم قابل‌تعقیب است؟ پژوهش‏های فلسفی، 182.
قیاسی، جلال‌الدین، و همکاران. (1391). مطالعه تطبیقی حقوق جزای عمومی؛ اسلام و حقوق موضوعه ـ3. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
گلدوزیان، ایرج. (1387). محشای قانون مجازات اسلامی. تهران: مجد.
مجیدی، محمود. (1386). جرائم علیه امنیت. تهران: نشر میزان.
میرمحمد صادقی، حسین. (1387). جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی. تهران: نشر میزان.
نجفی توانا، علی. (1380). تعارض و خلأ در مقوله شروع به جرم. مجله کانون وکلا، 175.
نوربها، رضا. (1380). اصل منطقی و ناب گرفتار مفاهیم مملو از ابهام. مجله کانون وکلا، 172.
الهام، غلامحسین، و سمیعی زنوز، حسین. (1392). جرم تبانی علیه اموال، اعراض و نفوس مردم. دیدگاه‏های حقوقی ـ قضایی، 64.
Gillies, P. (1978). The Indictment of Criminal Conspiracy. Ottawa Law Review, 10, 123-174.
Johnson, P. E. (1973). The unnecessary crime of conspiracy. California Law Review, 61 (3), 1137-1179.
Marcus, P. (1977). Conspiracy: The Criminal Agreement in Theory and In Practice. The Georgetown Law Journal, 65 (4), 927-955.2
Sacharoff, L. (2016). Conspiracy as Contract. University of California, Davis, 50 (3), 825-870.